گرمایش و سرمایش مرکزی در ساختمان ها:

تولید و انتقال حرارت (انرژی گرمایشی) و یا برودت(انرژی سرمایشی) در تاسیسات مکتانیکی مرکزی ساختمانها به وسیله  گرم  کردن یا سرد کردن آب در منبعی مرکزی (برای مثال موتور خانه) و انتقال  آن از طریق خطوط لوله بسته رفت و برگشتی (سیرکوله) به درون رادیاتورها یا فن های هر واحد مجزا ساختمانی صورت می گیرد. در سیستم های حرارتی آب توسط گاز افزایش دما پیدا می کند و در سیستم های برودتی مرکزی با توجه به نوع سیستم، منبع تولید برودت می تواند برق و یا گاز باشد.   

سیستم های گرمایش و سرمایش مرکزی ساختمان ها با توجه به راندمان و طول عمر بالا و هزینه تعمیر و نهداری پایین نسبت به سیستم های از ابتدا تفکیک شده مانند پکیج گرمایشی و اسپلیت از معدل کیفی بالاتری برخوردارند اما افزایش قیمت حامل های انرژی و عدم قابلیت تفکیک مصارف انرژی در سیسیتم های مرکزی باعث توجه و اقبال عمومی مردم نسبت به سیستم های مجزای گرمایش و سرمایش و در حاشیه قرار گرفتن سیستم های مرکزی بوده است.

راهکار تفکیک مصارف انرژی در سیستم های مرکزی انرژی گرمایشی و سرمایشی:

انرژی متر (کنتور حرارت وبرودت) با تفکیک انرژی مصرفی ، واحدهای ساختمانی و به تبع آن جداسازی هزینه انرژی ساکنین ساختمان ها، امروزه به عنوان یکی از مهمترین پیش نیازهای سیستم های گرمایش و سرمایش مرکزی به شمارش می رود،چرا که با عملکرد ذیل است اختلافات ناشی از هزینه حامل های انرژی (گازوبرق) راتاحد زیادی برطرف خواهد ساخت.

اجزای تشکیل دهنده انرژی متر (کنتورحرارتو برودت) ونحوه کار آن:

انرژی متر با هدف اندازه گیری انرژی مصرفی هر واحد ساختمانی (شامل میزان استفاده از شوفاژها،فن کوئل ها،سیستم های رمایش از کف،سیستم های تهویه وطبوع و …) از ۳ بخش مجزا تشکیل شده است:

۱-یک جفت سنسور دما مقاومتی مستغرق

۲-فلومتر(دبی سنج)

۳-محاسبه گر و نمایشگر

• بانصب دو سنسور دما در مسیر رفت و برگشت آب به درون ناقل های دمای آب یک واحد، اختلاف دمای آب ورودی و خروجی که در آن واحد ساختمانی ایجاد شده ثبت میشود.
• -همزمان با اندازه گیری دما،دبی آب در حال عبور از طریق نصب فلومتر بر روی لوله رفت و یا برگشت آب از واحد اندازه گیری میشود
• اعداد پارامترهای دما و دبی به محاسبه گرانرژی متر منتقل می شوند.
• اختلاف دمای آب رفت و برگشت در دبی آب در حال عبور از لوله  در یک ضریب حرارتی ثابت برای آب میزان انرژی مصرفی هر واحد(برحسب ژول و یا کیلو کالری)ازطریق پروتکل های استاندارد انتقال دیتا(M-bus ویا Wm-bus) مطابق باتعاریف EN1434 و MID (مهمترین استاندارد تجهیزات اندازه گیری در جهان) به سیستم مرکزی و تجمیع کننده اطلاعات منتقل و اطلاعات انرژی مصرفی کلیه واحد های ساختماانی در مرکز داده ذخیره می شود.
• در پایان،این پارامتر های عددی به یک نرم افزار بیلینگ منتقل شده و پس از اعمال محاسبات به صورت صورت حساب (قبض) انرژی هر واحد ساختمانی تبدیل و از طریق پرینتر صادر می شود.

انرژی متر و تجهیزات تشکیل دهنده آنها:

• در تعاریف استاندارد سیستم های اندازه گیری (MID,EN1434) انرژی مترها با توجه به نوع تجهیزات تشکیل دهنده در دو نوع کامپکت(یک تکه) و یا اسپلیت(جداازهم) تولید می شوند، انرژی متر های کامپلت تا ۲٫۵ QP متر مکعب بر ساعت ودر مدل های اسپلیت معمولا از۳٫۵ متر مکعب بر ساعت به بالا تولید می شود.
• فلومتر (دبی سنج)
• فلومتر (دبی سنج) ورد استفاده در انرژی متر خا می تواند در دو نوع توربینی(مکانیکی)ویا آلتراسونیک باشد.
• نوع فلومتر مورد استفاده با توجه به موقعیت نصب،نوع سیستم  گرمایشی و سرمایشی و…تعیین می شود.
• در فلومتر های توربینی ،دببی آب توسط پره های مکانیکی موجود در مسیر اندازه گیری میشود در حالی که در فلومتر های آلتراسونیک ،سینال های صوتی ارسالی ازفرستنده های آلتراسونیکدر خلاف جهت سیال ،دبی آب را محاسبه می کند.
• از مهمترین مزایای فلومتر های التراسونیک میتوان به افت فشار بسیار ناچیز در مسیر آب اشاره کرد و درمقابل، کالیبراسیون طولانی مدت از مزایای فلومترهای توربینی به شمار می رود.
• از مهمترین مزایای فلومترهای آلتراسونیک میتوان به افت فشار بسیار ناچیز در مسیر آب اشاره کرد و در مقابل،کالیبراسیون طولانی مدت از مزایای فلومترهای توربینی به شمار می رود.
• سنسور دما:
• سنسورهای دمای مورد استفاده در انواع انرژی متر هااز نوع سنسورهای دمای مقاومتی مستغرق و عمدتا از سری سنسورهای PT1000_PT500_PT100  می باشد.
• سنسورهای دمای مورد استفاده در انرژی مترها به صورت کابلی ودر دونوع دو سیمه و چهارسیمه موجود می باشند.
• فرمول محاسبه انرژی مصرفی هر واحد:
• E=K* T*V
• E=Heat energy
• K=Heat coefficient depending on the medium

t=temperature diference between forward and return

V=measured volume

نام های دیگر انرژی متر:

انرژی متر را به نام های دیگری همچون هیت متر(heat meter) ،بی تی یو متر(btu meter ، از( )اجزای تشکیل دهندهsub meter) و در ایران با نام های دیری مانند گرماسنج ، کنتورگرما، انرژی سنج، کنتورانرژی و کنتور حرارت و برودت می شناسند.

منبع:www.patakgroup.com